Doe zelf eens ff normaal!

Tijdens een schilderachtig diner op een Griekse heuvel, waarbij de zon de zee kuste terwijl auteur @roy en zijn gezelschap genoten van heerlijke traditionele gerechten, kwam er een simpel doch intrigerend vraagstuk naar voren: Wat is ‘normaal’? Het begon allemaal met een kopje koffie. Deze alledaagse vraag in het restaurant ontketende een diepere reflectie over hoe we in organisaties en teams omgaan met onze eigen definities van ‘normaal’. Hoe vaak gaan we ervan uit dat wat voor ons normaal is, ook normaal is voor anderen? En welke impact heeft dat op onze werkrelaties, communicatie en samenwerking? In dit artikel duiken we in het belang van heldere communicatie, het begrijpen van ieders perspectief en het cruciale besef dat jouw ‘normaal’ misschien niet hetzelfde is als dat van iemand anders.

Doe zelf eens ff normaal!

Het eten had prima gesmaakt. Meer dan prima zelfs. Alles klopte. De ligging van het restaurant bovenop een heuvel die alleen bereikbaar is via een weg met 27 haarspeldbochten. Een terras met uitzicht over de heuvels en de zee met vol zicht op de ondergaande zon. De uitermate vriendelijke bediening en een tafel vol eenvoudig maar heerlijk Grieks eten. En natuurlijk het gezelschap van mijn vrouw en twee van onze kinderen.

Dat vroeg om een goede kop koffie om mee af te sluiten. De ober neemt met zijn vriendelijke lach één voor één de bestelling op. Twee cappuccino, een dubbele espresso, en voor mijn dochter een normale koffie. 

Het lijkt een normale bestelling, maar toch heeft de ober er moeite mee. “What do you mean, normal coffee?” Hij heeft een punt. Want wat is normaal? Wat hier in Griekenland normaal is, dat is andere koffie dan thuis in Nederland. Ik bijt op het puntje van mijn tong om het uit te leggen, want ik heb ook geen idee wat voor mijn dochter ‘normale koffie’ is. De definitie van wat normaal is kan nog wel eens verschillen per persoon.

Gelukkig was deze ober zo scherp om het even te checken. De perfecte avond konden we dan ook afsluiten met een perfecte koffie voordat we inmiddels in het donker 27 haardspeldbochten trotseerden om weer bij ons hotel te komen. 

Hoe anders is dat in teams en organisaties. De plek waar mensen vanuit allerlei verschillende achtergronden samenkomen met allemaal hun eigen definitie van wat normaal is. En onbewust tot norm maken wat ze zelf normaal vinden.

Niet erg als je daardoor een keer de verkeerde koffie haalt voor een collega. Dat is geen drama. Heel anders kan het zijn wanneer de impact groter is. Bijvoorbeeld wanneer een collega het normaal vindt om zijn lunch samen te stellen van het eten dat zijn collega’s in de koelkast bewaren. Of wanneer een collega besluit om even het verhaal over het weekend dat hij aan het vertellen is af te maken. Maar wel voordat hij de telefoon aanneemt van de wachtende telefoniste. Of wanneer die collega van de administratie besluit jouw klant te bellen over die openstaande nota die al lang betaald had moeten zijn. Zonder met jou te overleggen of er iets bijzonders speelt bij deze klant.

Of wat mijn vrouw eens bij een werkgever in de kinderopvang meemaakte. Een medewerker vond het normaal om de nieuwe bank naar buiten te slepen zodat de kinderen er een hut van konden bouwen in de zandbak. 

Wanneer we ons normaal tot norm verheffen kunnen we nog wel eens onaangenaam verrast worden wanneer een ander zich ‘niet normaal’ gedraagt. Gedoe is dan onvermijdelijk. Teleurstelling of frustratie speelt op met als gevaar dat discussies heftig zijn: “Vind je dit normaal wat je doet?!”

Door wat vaker vooraf te checken wat iemand bedoelt (What do you mean, normal coffee?) en door helder te communiceren wat jij normaal vindt zijn deze teleurstellingen en frustraties makkelijk te voorkomen. Dat begint wel met je bewust zijn van je eigen aannames over jouw norm. Wat is het dat ik verwacht en hoe ziet dat er uit? 

Bijvoorbeeld: Het heeft bijna een jaar gekost voordat er budget was voor een nieuwe bank. We gaan er dan ook zuinig mee om, we krijgen niet snel weer een nieuwe. De bank is om op te zitten, het is geen springkussen. Eten en drinken doen we aan tafel. Om een hut te bouwen kun je oude lakens uit de kast pakken. 

Maak het helder als je al het gedoe liever overslaat. Niet alleen tussen collega’s onderling, maar ook als teamleider of manager kun je hierin ondersteunen.  Maar dat is normaal toch?

Roy is bekend in de community als @roy